Tussen Maas en Meerlebroek - Toponiemen in de gemeente Beesel | ||
A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - M - N - O - P - Q - R - S - T - U - V - W - X - Y - Z | ||
Dalercamp | Smabers 9 | |
Benaming Daeler Kempken (1617) voor een perceel grenzend aan de St.-Lambertuskapel en aan de Hagerberg. Volgens een verkoopakte uit 1620 lag dit een ½ bunder grote perceel tussen gemeentegrond en landerijen van de verdwenen boerderij de Haag. Eén korte zijde grensde aan grond van de eveneens verdwenen boerderij de Walsberg. In 1649 werd de St.-Jorisschutterij eigenaar van een perceel in het Muelevelt gelegen langs de Muelenwegh tussen het Daler Kempke en land van de St.-Lambertuskapel. In 1696 wordt het Daeler Kempken te Leeuwen nog vermeld. Zie ook: Ingendaelsgoed. |
||
Dassenberg | ||
Hoewel op Duits gebied gelegen, kennen sommige inwoners van de gemeente Beesel deze hoogte ten oosten van de PRINSENDIJK (ter hoogte van grenspaal 427) als een bekend uitkijkpunt dat op heldere dagen een panorama biedt tot in de Peel. Wanneer de hoogte deze naam kreeg, is niet bekend. De benaming is wel bekend van een berg langs de rechteroever van de Swalm tussen Swalmen en Brüggen (Dld.). Deze Groenen Bergh, Lijseler of Dassenberg, sijnde het dall en delle mit groen gras bewassen, wordt voor het eerst onder deze naam vermeld op een landmeter Smabers getekende kaart uit 1763. René Walenbergh: Dassen in het Maas- en Swalmdal. In: Jaarboek Maas- en Swalmdal 7 (1987). |
||
Dennekoel, de | Smabers 1 | |
In 1812 werd de Einderhof te Rijkel verpacht incl. de Dennekoel, groot ca. 61 are. De exacte ligging is niet bekend. Het ligt voor de hand dat het hier gaat om een laagte begroeid met dennen. | ||
Dieperskamp | Smabers 4/12-14 | |
Op de Smaberskaart staat de naam niet als zodanig aangegeven. In 1832 werd het akkerland en houtgewas genaamd de Dieperskamp verkocht. Waarschijnlijk betreft het ongeveer het gebied begrensd door BURGEMEESTER JANSSENSTRAAT, Berkenhutweg, de Dieper en de EIKENBROEKLAAN. | ||
Diepert | Smabers 4 | |
Op 20 maart 1642 werd het visrecht van den Diepart door de gemeente bij opbod verkocht aan jonker Hans Willem van Baexen, de eigenaar van de Baxhof in Swalmen. Deze stelde wel als voorwaarde dat de overige naburen voortaan geen vlasrotten meer zouden maken in de Diepart. Wel mochten zij er als vanouds het vee weiden en 'haggen en vlaggen', dat wil zeggen turf steken en heide-plaggen hakken. Tijdens en voogdgeding in 1671 werd door de inwoners geklaagd over het 'uytreissen' van de Diepert. In 1672 verkocht Hans Willem Van Baexen de Baxhof samen met o.a. de Diepert aan Christoffel Schenck van Nijdeggen, heer van Hillenraad in Swalmen. In 1841 liet de burgemeester van Beesel in een brief aan Joiris Schepen te Venlo weten, dat deze toestemming kreeg voor het graven van kiezel tegenover het veer van Neer zoveel hij nodig had, tegen 20 centimes per kubieke el. De burgemeester stelde als voorwaarde dat voor het vervoer slechts gebruik zou worden gemaakt van de weg van Rijkel naar de Wolfsboom of Grote Weg van Roermond naar Venlo, door het Turfbroek naast de zogenaamde Dieper. Deze weg moest door de aanvrager worden onderhouden. De laatste schriftelijke vermelding is uit 1926. De benaming den Deepert wordt in de volksmond nog steeds gebruikt voor het gebied tegenover de aldaar gelegen jachthut. |
||
Diepertberg | ||
![]() |
||
DIERGARDTSTRAAT | ||
De gemeente Brüggen verkocht in november 1845 maar liefst 1600 morgen gemeenschapsgrond in de Duitse gemeenten Brüggen en Bracht aan de Rijnlandse groot-industrieel Friedrich Diergardt (1795-1869) uit Viersen. Met name vanuit de Swalmer gemeenschap werd tegen deze zoveelste aanslag op de gebruiksrechten van het Brüggener en Brachter bos fel geprotesteerd. De strijd liep zo hoog op dat bijna sprake was van een ware veldslag. Uiteindelijk werd het geschil op 5 november 1850 bijgelegd, maar een gedeelte van de bossen bleef eigendom van Diergarth. In de Maas- en Roerbode van 22 april 1893 lezen we: "Nu en dan leest men in de Nederlandsche bladen over het enorm nadeel, dat ver in den vreemde door de dennenrups aan het houtgewas wordt toegebracht. Om die verwoestingen, zij het ook op kleiner schaal, waar te nemen, behoeft men geen reis naar Saksen of Wurttenberg te ondernemen; in onze onmiddellijke nabijheid, in de bosschen van Thiergarten, kan men zien, hoeveel schade het nietig insekt aan de dennen veroorzaakt. Binnen ettelijke jaren zijn duizenden bomen, die deel zijn gekapt, deels nog staan als treurige overblijfselen van een roemrijk verleden, door den kleinen maar machtigen vijand aangevallen en overwonnen. Zullen de aangrenzende gemeentebossschen verschoond blijven? We hopen het doch betwijfelen het tevens, daar tot heden geen afdoend middel bekend schijnt, om het kwaad te keeren." |
||
DIJCKEN, DE | Smabers 10 | |
Een van de vroegste vermelding van een dijk dateert uit 1480. De kerkmeesters van Beesel verkochten toen een stuk land aan de Kruisheren van Roermond, die eigenaar waren van de Onderste Hof. Dit land lag aan de nieuwe weg te Offenbeck tussen de hof van de Kruisheren en de Dijk. In processtukken uit 1589 vinden we een vermelding van een boerderij van Gerart Wouffartz en een stuk land te Offenbeick an gen Dick naast Aret Kupers land. Dit land grensde tevens aan het oude Poulengoit, dat nu eigendom was van Ronckenstein. In 1619 werd een regeling getroffen over een erfenis, waarbij ook een kamp aan de Deijck te Offenbeck naast de gemene heide wordt genoemd. Bij al deze vermeldingen is het onzeker of ronduit twijfelachtig dat het om DE DIJCKEN gaat. Op de Smaberskaart staat de benaming Moolenwech vermeld voor een weg van het valder bij de OFFENBEKERMARKT (ca. kruising ST.-JOZEFWEG/LINDELAAN) tot aan de huidige Foekebroekerweg. Door de aanleg van de spoorlijn werd deze weg in tweeën gedeeld. Aan de oostzijde van de weg, tegenover het huidige sportpark Dijckerhof, lag de boerderij van de erfgenamen Van den Dijck. De helft van de boerderij genaamd den Dijck werd op 27 februari 1787 door de erfgenamen Gerets verkocht aan schepen GerardGoossen. Lang bleef hij niet eigenaar: enkele maanden later maakte Elisabeth Bonschouw gebruik van haar zogenaamde beschutrecht, en kocht de boerderij terug. Een verder 1/3 deel van de boerderij werd op 2 juni 1787 ook weer aangekocht door Goossens, maar ook ditmaal nam de weduwe Bonschouw de goederen binnen enkele maanden over.
In 1849 werd de boerderij gekocht door de familie Thör. Op 28 oktober 1877 brandden de gebouwen van de landbouwerswoning genaamd Den Dijk, bewoond door Hendrik Thoër, geheel af. De Dijckerhof werd in 1878 nog bewoond door Willem Thör, maar in april 1884 werd de boerderij door de kinderen Thör verkocht aan Benedict Vaessen uit Maasbree. De boerderij werd als laatste bewoond door de familie Van Wijlick ('van de Dieck'). Vastgesteld voor het weggedeelte tussen RONKENSTEIN en SCHELLEKENSBEEKSINGEL bij raadsbesluit d.d 23 juni 1975. |
||
Dijckenweg Noord en Zuid | Smabers 10 | |
Op de Smaberskaart staat deze weg aangegeven als onderdeel van de Moolenwech tussen de Offenbecker merckt en het Foekebroek. | ||
Dijcker Bemden | Smabers 10 | |
Op de Smaberskaart geldt de veldnaam de Dijcker Bembden voor het gebied begrensd door de KROMMENHOEK, DE BEUCKELEN en de KIEVIT. |
||
Dijcker Camp | Smabers 10 | |
De Dijcker Caemp wordt reeds vermeld in de landmeting van 1654. Van iets later dateert de benaming Dieckercamp (1714). De exacte ligging is niet bekend, maar een locatie nabij Ronckenstein ligt voor de hand. | ||
Dijcker Hei | Smabers 10 | |
Op de Smaberskaart staat de veldnaam Dijcker Heijde aangegeven voor het gebied begrensd door de Schelkensbeek, de gemeentegrens met Belfeld, de Beuckelendwarsweg en de Streekweg. | ||
Dijckerhof | Smabers 10 | |
Zie: DE DIJCKEN. | ||
Dijcker Hout | Smabers 10 | |
Op de Smaberskaart staat de veldnaam Dijcker Hout voor een gebied aan weerszijden van de Schelkensbeek tussen de KEULSEWEG en de KROMMENHOEK. | ||
DIJCKERSINGEL | Smabers 10 | |
Op de Smaberskaart staat het gedeelte tussen BEUKELSTRAAT en SCHELLEKENSBEEKSINGEL aangegeven als perceelsgrens. Vastgesteld bij raadsbesluit van 27 juli 1959. |
||
DISTELSTRAAT | ||
De distel behoort evenals de korenbloem tot de familie van de composieten of samengesteldbloemigen. Buurt Vogelsweijde. Vastgesteld bij raadsbesluit d.d. 25 juni 1979. |
||
Dode Maas | ||
Benaming voor de afgesloten Maasarm bij Rijkel. Links op de foto de hoogte van de Donderberg, geheel achteraan het punt waar de Swalm uitmondt in de oude Maasarm. In de Dode Maas bevindt zich de thuishaven van de Draekevaarders. De watersportvereniging ontstond op het eind van de 1960-'er jaren, in een periode waar de Gemeente Beesel gemakkelijk een oogje dichtkneep voor deze nieuwe vorm van (toen nog illegale) recreatie. Na jaren van gedogen en politieke discussies kreeg de jachthaven uiteindelijk eind 1990'er jaren toch een officiële status. Daarmee kwam een eind aan wildgroei, terwijl het aantal ligplaatsen werd gereduceerd. In 2004 werd de haven opgeknapt; er kwamen sanitaire voorzieningen en een havenkantoor. De haven biedt nu plaats aan zo'n 55 boten. |
||
Dodeweg | Smabers 10 | |
1. Nabij Foekebroek. 2. Grensweg tussen RONKENSTEIN en de Streekweg. Beide benamingen lijken betrekking te hebben op het feit dat deze wegen geen deel meer uitmaken van het gebruikte wegennet. |
||
Domanskamp | Smabers 8 | |
De Domanskamp, vermeld in een delingsakte uit 1832, behoorde tot de landerijen van de Spieker. De ligging was in de buurt van de Walsberg of Lommerbergen. De herkomst van de benaming is niet bekend. | ||
Dominicanerplein | ||
![]() |
||
Donderberg | Smabers 3 | |
Misschien moet worden gedacht aan een verband met de Germaanse god Donar, de god van de donder. Het etymologisch woordenboek van De Vries verwijst tevens naar een Gallische riviernaam 'Tanaros', hetgeen zoveel betekent als 'de bruisende'. De vroegste vermeldingen zijn vooralsnog te jong om een van beide verklaringen waarschijnlijk te achten. Mogelijk geeft een vergelijkend onderzoek naar soortgelijke namen bij Heumen (Gelderland), Neer en Roermond meer duidelijkheid.
|
||
DONDERBERGWEG | Smabers 3 | |
Op de plaats van de kapel van O.L.V. van Smarten staat een falder aangegeven om het vee buiten de akkers te houden. Het kapelletje zelf ontbreekt op deze kaart; een toevoeging met potlood dateert vrijwel zeker van na 1781. Achter de zware tralies staat een kopie van een stenen piëta in 17e eeuwse stijl die zich oorspronkelijk in de kapel bevond. In de top van het geveltje met vlechtingen zit een natuurstenen kruis.
Vastgesteld bij raadsbesluit d.d. 23 juni 1975 voor de weg vanaf de toenmalige stortplaats in Rijkel tot aan de BURGEMEESTER JANSSENSTRAAT. Bij deze straat staan echter straatnaamborden met 'Gubbelsweg'. Jan Thijssen: Wegkruisen en veldkapellen in Beesel. In: Jaarboek Maas- en Swalmdal 2 (1982). |
||
Doorenbendtgen | Smabers 2 | |
In 1646 werd de helft van den Spijcker in Beesel-Ouddorp verkocht, inclusief land aan het Doorenbendtgen. De ligging moet waarschijnlijk tussen Ouddorp en de Huilbeek worden gezocht. | ||
DOORMANLAAN, KAREL | ||
In de volksmond heette de straat ook wel spottend 'Sjemsjtraot' in verband met het karige broodbeleg dat volgens velen nodig moest zijn om de relatief dure woningen te kunnen betalen. In 1880 werd de St.-Lambertuskerk, gebouwd op de hoek met de PASTOOR VRANCKENLAAN ingewijd. Het kerkhof werd op Sint Petrus en Paulus 1906 ingewijd door pastoor Vrancken. De straatnaam werd op 17 april 1948 vastgesteld in plaats van het vroegere Molenkerkpad, om in deze naam alle legale strijders voor de vrijheid te eren. Een van de oudste en mooiste gebouwen langs deze straat was de voormalige pastorie, boven afgebeeld rond 1910, onder samen met de nieuwe pastorie die ernaast werd gebouwd. De oude pastorie werd daarna gesloopt.
|
||
Doorvaart, de | ||
In 1871 verkochten de erfgenamen Reijnders enkele percelen gewassen in o.a. het Dorperveld, het Ohebroekerveld, in het Hasselt en aan de Doorvaart. In 1889 verkocht burgemeester Janssen enkele canadabomen aan de Doorvaart. Uit geen van beide vermeldingen blijkt de ligging. | ||
DOPHEISTRAAT | ||
Vastgesteld bij raadsbesluit d.d. 25 juni 1979. |
||
Dorpelsrade | ||
|
||
Dorperveld | ||
In 1871 verkochten de erfgenamen Reijnders enkele percelen gewassen in o.a. het Dorperveld, het Ohebroekerveld, in het Hasselt en aan de Doorvaart. | ||
Dorpstraat | ||
DOTTERBLOEMSTRAAT | ||
De dotterbloem behoort net als de boterbloem tot de Ranonkelachtigen. De lage forse plant met grote groene bladeren en heldergele bloemen zonder bloemkroon is een echte weideplant. Vastgesteld bij raadsbesluit d.d. 25 juni 1979. |
||
DOVENETELSTRAAT | ||
Vastgesteld bij raadsbesluit d.d. 25 juni 1979. |
||
Drabbengoed | ||
Op 7 mei 1647 verhief Goertgen Roesen van Sevenheim twee boerderijen, namelijk het Drabbengoedt en zijn goed aan het Bussereijndt. Godefridus Roosen was in 1643 getrouwd met Catharina Kuijpers, bijgenaamd Trincken Drabben. Hun zoon Theodorus werd in 1644 in Swalmen geboren. In datzelfde jaar loste Trincken de tijns af die zij al jaren verschuldigd was aan het kasteel van Beesel. Vanaf 1645 was het vervolgens haar man Goirtgen van Sevenum die jaarlijks 2 hoenders tijns betaalde wegens Jeucken Drabben goedt. Behalve van dit goed, waar hij ook woonde, betaalde hij ook wegens een boerderij aan het Busserendt. Op 18 april 1662 werd Derick Roesen beleend met zowel Drabbengoedt, gelegen neven Wolffsgoedt, als de boerderij gelegen aent Bussereijndt. Zie ook: Roosengoed. |
||
Drabben valder | ||
De familie Drabben is een oude Beeselse familie die zelfs een schout van het ambt Montfort leverde. Op 22 juni 1606 vernieuwde Jaeck Rutten de leeneed van het Nieuwenbroeckse onderleen genaamd Goertgen Rutgensgoedt, gelegen aan Drabben valderen. Het veehek genaamd Drabben valderen (1644) lag waarschijnlijk niet ver van de gelijknamige boerderij in Bussereind. Ook volgens een akte van 21 augustus 1661 lag Rutgens goedt aan Drabben valderen. Latere vermeldingen ontbreken. | ||
Drakenkempke | Smabers 3/96 | |
Op de Smaberskaart (1781) staat het Draecken Kempken vermeld naast een perceel dat eigendom was van beijde de schutterien. Beide percelen lagen ten noorden van de Nieuwekampweg in den Caeffert. Zie ook: ST.-JORISSTRAAT. |
||
Drakenweg | Smabers 1 | |
De weg dankt de naam aan het spel van St.-Joris en de draak, dat (voor zover bekend) in 1850 voor het eerst werd opgevoerd in Beesel. Het spel werd aanvankelijk gedeeltelijk opgevoerd langs de oever van de Maas. Onder druk van de steeds toenemende publieke belangstelling en met het oog op de daaraan verbonden inkomsten kwam deze lokatie in 1967 te vervallen. Voortaan werden de spelen opgevoerd in de nabijheid van kasteel Nieuwenbroeck.
|
||
Drakenrijk | ||
Drakenrijk is de benaming voor een recreatiepark dat is geprojecteerd in een vrijwel driehoekig gebied begrensd door RIJKSWEG, A73 en KLOKWEG. In april 2009 werd begonnen met de aanleg van grote aarden wallen ten oosten van de RIJKSWEG. De geplande opening van het park - in een eerste, sobere vorm - staat gepland voor mei 2013. |
||
Dreessencamp | Smabers 6 | |
![]() |
||
DREESSENCAMPSTRAAT | ||
Vastgesteld bij raadsbesluit van 19 november 1962. Bij besluit d.d. 23 augustus 1976 werd deze benaming bovendien gegeven aan de tweede weg lopend vanaf de WITTEBERGSTRAAT in oostelijke richting en in westelijke richting weer uitmondend op de WITTEBERGSTRAAT. | ||
Drieangel, de | Smabers 8 | |
Perceel dennebos en hakhout genaamd den Drieangel, vermeld in een akte van deling uit 1832. De grond, ruim twee bunder groot en behorend tot de Spieker, grensde in het westen aan de Wolfsbergen, een variant van de Walsberg. De benaming wijst op een driehoekig perceel. | ||
DUBBELWEG | ||
Vastgesteld bij raadsbesluit d.d. 23 juni 1975. |
||
Duinweg | Smabers 8 | |
![]() |
||
Dujardinsbos | ||
Op 23 februari 1887 verkocht Felix van Wylick allerlei soorten bomen. De verkoop vond plaats 'ter plaatse te Reuver in de Beukels, in Dujardinsbosch, aan den Ondersten hof en aan Berghof'. Een locatie aan de noodzijde van Offenbeek of bij Ronckenstein ligt voor de hand. |
||
Dursdaelhof | ||
Op de afbeelding het wapen van de familie Van Dursdael, naar een (bewerkt) fragment van een grafsteen die zich bevindt in de Munsterkerk te Roermond. |
||
A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - M - N - O - P - Q - R - S - T - U - V - W - X - Y - Z | ||
© Loe Giesen, Reuver 1983-2018 | ||